Tüp Bebeğin Aşamaları

Bütün değerlendirmeleri yapıldıktan sonra tüp bebek kararı verilmiş ise öncelikle doğru bir planlama yapılır. Kadına uygun görülen protokol doğrultusunda çifte  danışma verilir. Çiftin infertilite nedeni, kadın yaşı, yumurtalık rezervi, polikistik over varlığı ve endometriozis olup olmamasına bağlı olarak protokollerden bazıları her çifte uygulanabilirken bazı protokoller ise bazı çiftlerde daha tercih edilir durumda olacaktır.

 

Protokol seçimi

 

Kadın yaşının genç, yumurtalık rezervinin yeterli olduğu vakalarda tüplerde tıkanıklık, erkek faktörü  ya da açıklanamayan infertilite varlığında uzun protokol, antagonist protokol veya femara protokolü uygulanabilir. Uzun protokol ile antagosit protokol arasında tedavi başarısında belirgin bir fark görülmemektedir.

Polikistik over varlığında hiperstimulasyon riski nedeniyle antagonist protokol seçilir, çünkü hiperstimülasyonun kontrol altına alınmasında önlem almaya izin veren bir tercihtir.

Yumurtalık rezervinin az olduğu olgularda hangi protokol seçilirse seçilsin tedavi başarısı çok fazla değişmeyecektir. Burada yumurtalıktaki kaynak kısıtlıdır ve protokol seçimi bu gerçeği değiştiremez. Ancak bu olgularda kısa, antagonist protokoller, femara protokolü, natürel ve modifiye natürel siklus daha sık kullanılır. En önemli avantaj kısa sürmeleri nedeniyle zaman avantajıdır ve başarısızlık olursa tekrar deneme yapmaya daha kısa zamanda izin verecektir.

 

Uygulama

Temel olarak uygulamada adetle beraber cilt altından ya da kas içinden yumurta aktive edici hormonlar(FSH,LH yada kombine) her gün uygulanır ve kadın 2-4 günlük aralarla ultrasonografi takibine çağrılır. Yumurta gelişimi düzenli takip edilir ve yumurtalar yeterli boyuta ulaştığında olgunlaşmaları için cilt altından HCG enjeksiyonu yapılır. Bu enjeksiyonla 36 saat sonra sıklıkla genel anestezi , ender olarak da lokal anestezi ile ultrasonografi rehberliğinde yumurta toplama işlemi yapılır.

Embriyoloji laboratuarında olgun yumurtalar seçilerek mikroenjeksiyon işlemi ile spermler yumurtaların içine yerleştirilir. Uygun ortamlarda döllenme ve bölünme beklenir. Yumurta toplama işleminin yapıldığı gün kadına rahim içi dokunun gebeliğe hazırlanması için progesteron vaginal jel başlanır. Yumurta toplanan günden 2-5 gün sonra embriyoların durumuna göre embriyo transferi işlemi ultrasonografi altında yapılır.

 

Embriyo transferinden 10-12 gün sonra gebelik testi yapılır.

 

Transfer edilecek embriyoların sayısı yaşla ve uygulama sayısı ile belirlenir. Ülkemizde yasalarla belirlenen kurallara gore 35 yaşın altında tek embriyo transferi zorunludur. 35 yaş altı kadında iki başarısız denemeden sonra üçüncü uygulamada iki embriyo transferi yapılabilir. 35 yaş üstünde kadında ise çiftin tercihine göre doğrudan iki embriyo transferi uygulanabilir.

 

Tüp bebek uygulamalarında başarı oranları kadın yaşı ile ters orantılıdır. Kadın yaşı arttıkça başarı oranları düşmektedir. Yumurtalık rezervi iyi olan 39 yaş altındaki kadınlarda üç denemede kümülatif gebelik oranı %80 dir. Yani en geç toplam üç denemenin sonunda tedavi uygulanan her 100 çiftten 80 tanesi gebe kalmaktadır.

 

39 yaşın üzerinde kadında ise hem yumurta sayısı, hem de kalan yumurtalarda kalitenin bozulmasına bağlı olarak üç deneme sonrası kümülatif gebelik oranları %10-30 arasında seyretmektedir.

---